Ψωμί από σπίτι!

Τις μέρες αυτές, που μείναμε κλεισμένοι στα σπίτια μας λόγω κορονοϊού, μου δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθώ με το ζύμωμα του ψωμιού. Ο φούρνος είναι μακριά από τη γειτονιά μας και, εδώ που τα λέμε, την εποχή του lockdown μας είχε κοπεί η όρεξη για πολλές μετακινήσεις. Δεδομένου ότι στο ντουλάπι είχε ξεμείνει αλεύρι και μαγιά, είπα και εγώ να δοκιμάσω την τύχη μου στο ζύμωμα.

Η πρώτη προσπάθεια δεν ήταν διόλου αποθαρρυντική. Το καρβέλι μου βέβαια δεν είχε και την καλύτερη όψη, αλλά από γεύση και υφή στεκόταν καλά. Αυτό μου έδωσε και την ώθηση να συνεχίσω τις προσπάθειες. Με εξέπληξε επίσης ευχάριστα το πόσο εύκολη ήταν τελικά η όλη διαδικασία.

Τις πρώτες φορές που ζύμωσα, εικόνες από τα παιδικά μου χρόνια, που νόμιζα πια ξεχασμένες, μου έρχονταν στο νου. Έβλεπα πάλι τη γιαγιά μου, σκυμμένη πάνω από την τεράστια πύλινη λεκάνη της, να ζυμώνει το αλεύρι προσθέτοντας σταδιακά με ένα μπρίκι χλιαρό νερό. Θυμήθηκα πάλι την κίνηση αυτή των χεριών της, τη δύναμη που έβαζε μέχρι η ζύμη της να γίνει μαλακή, και όταν ικανοποιημένη πια από το αποτέλεσμα προσέθετε προς το τέλος του ζυμώματος λίγες σταγόνες λάδι, το μέχρι τότε βλοσυρό ύφος της έσβηνε από το πρόσωπό της και ένα μικρό, αλλά γλυκό, χαμόγελο διαγραφόταν στα χείλη της.

Η παρασκευή του ψωμιού έχει πιστεύω δύο πράγματα που μπορούν να την κάνουν διασκεδαστική. Πρώτον, τό ζυμάρι είναι κάτι το ζωντανό. Αυτό συμβαίνει και με άλλα τρόφιμα, όπως το γιαούρτι, το τυρί, το κρασί, το ξύδι κ.τ.λ. Οι μύκητες και τα βακτήρια, που ενυπάρχουν σε αυτά, τα βοηθούν να αλλάξουν και να εξελιχθούν. Αυτό από μόνο του έχει κάποιο ενδιαφέρον.
Και δεύτερον, σαν διαδικασία, η παρασκευή του ψωμιού είναι αρκετά δημιουργική. Για κάποιον περίεργο λόγο, πιο περήφανοι νιώθουμε ψήνοντας ένα καλοφτιαγμένο ψωμί, παρά φτιάχνοντας ένα νόστιμο φαγητό.

Από εντελώς πρακτική άποψη, το να μπορείς να ελέγχεις, σε μεγάλο βαθμό, τα υλικά ενός τόσο βασικού και καθημερινού τροφίμου, είναι πιστεύω αρκετά σημαντικό.

Θα παρουσιάσω τώρα τη συνταγή για το καρβέλι που φτιάχνω. Δοκιμάζοντας διάφορους συνδυασμούς από άλευρα κατέληξα σε αυτόν, επειδή το ψωμί που δίνει είναι μυρωδάτο, γευστικό, με πυκνή υφή και ύφος χωριάτικο.
εικόνα ψωμιού ψημένου

Υλικά

700 γραμ χωριάτικο αλεύρι από σκληρό σιτάρι βιολογικής γεωργίας 300 γραμ αλεύρι ολικής βιολογικής σίκαλης
20 γραμ βιολογική ξηρή μαγιά
500 - 600 ml χλιαρό νερό

μέχρι 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο ( το πολύ λίπος θα επιρρεάσει αρνητικά τους ζυμομύκητες )
10-15 γραμ ιωδιούχο μαγειρικό αλάτι ( σε κάποιες περιπτώσεις το παρέλειψα τελείως και δεν μας έλειψε στη γεύση, αν όμως το βάλετε, μην το φέρετε σε άμεση επαφή με τη μαγιά )

Εκτέλεση

1. Διαλύουμε τη μαγιά με λίγο νερό
2. Ρίχνουμε τα άλευρα σε μεγάλη λεκάνη και τα ανακατεύουμε καλά.
3. Σχηματίζουμε μία γούβα στο κέντρο της λεκάνης και ρίχνουμε εκεί τη διαλυμένη στο νερό μαγιά. Ξεκινούμε το ανακάτεμα των υλικών και το ζύμωμα προσθέτοντας λίγο λίγο το νερό, όταν το ζυμάρι μας το χρειάζεται..
εικόνα αλεύρι με διαλυμένη μαγιά

4. Δουλεύουμε καλά με τα χέρια, για να ομογενοποιηθεί το μείγμα. Ρίχνουμε τις σταγόνες το λάδι μας και δουλεύουμε μέχρι η ζύμη να γίνει μαλακή και εύπλαστη και να μην κολλάει. Όσο καλύτερα ζυμώσουμε τώρα, τόσο πιο πολύ θα φουσκώσει η ζύμη μας και θα διπλασιάσει τον όγκο της αργότερα στη λεκάνη.

εικόνα ζύμης στη λεκάνη

5. Αφήνουμε τη ζύμη να ξεκουραστεί μέσα στη λεκάνη της για μία ώρα.
Τη σκεπάζουμε καλά με μία καθαρή πετσέτα και τη βάζουμε σε ένα ζεστό μέρος της κουζίνας, προστατευμένο από τα ρεύματα του αέρα.
6. Αλευρώνουμε ελαφρά μία ξύλινη επιφάνεια και ξαναζυμώνουμε πάνω της τη ζύμη μας. Η ζύμη δεν πρέπει να κολλάει, γι’αυτό, αν χρειαστεί, αλευρώνουμε λίγο ακόμα.
εικόνα ψωμιού σε κεραμική επιφάνεια

7. Αλευρώνουμε ελαφρά ένα ταψί και τοποθετούμε εκεί το ψωμί μας. Χαρακώνουμε το καρβέλι μας 3 με 5 φορές. Το σκεπάζουμε πάλι με την πετσέτα και το αφήνουμε πάλι να ξεκουραστεί μία - μιάμιση ώρα πριν το ψήσιμο.
8. Ψήνουμε το ψωμί μας σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου για μία ώρα περίπου.
εικόνα ψωμιού ψημένου πάνω στα μάτια της κουζίνας

Σημειώσεις

Η σίκαλη έχει μικρή περιεκτικότητα σε γλουτένη και η συμμετοχή της στο μείγμα δεν πρέπει να είναι μεγάλη, γιατί η ζύμη μας θα γίνει βαριά και δεν θα φουσκώσει καλά. Η παρουσία της πάντως, έστω και μικρή, θα κάνει το ψωμί μας πιο γευστικό.

Αν η διαδικασία του ζυμώματος περισσότερο σας κουράζει παρά σας διασκεδάζει, ένα μίξερ με ισχυρό μηχανισμό ζυμώματος θα κάνει μια χαρά τη δουλειά. Εδώ που τα λέμε, σε ότι αφορά στο ζύμωμα, τα αντρικά χέρια είναι μάλλον καλύτερα. Είναι μια δουλειά που χρειάζεται δύναμη.

Αν ο φούρνος σας διαθέτει κεραμική επιφάνεια ψησίματος, αλευρώστε την και κάντε το δευτερο ζύμωμα του ψωμιού σας πάνω της. Ψήστε εκεί το καρβελάκι σας αποφεύγοντας την εμπλοκή των ταψιών στην όλη διαδικασία.

Αν κατά τύχη διαθέτετε ξυλόσομπα με φούρνο, μεταφέρετε με προσοχή το ψωμί σας μέχρι εκεί και ρίξτε το να ψηθεί κατευθείαν πάνω στον μαντεμένιο πάτο του φούρνου. Ο χρόνος που χρειάζεται το ψωμί για να ψηθεί εδώ θα είναι λιγότερος, αν η φωτιά σας είναι δυνατή.